Kennis versus wijsheid

Kennis versus wijsheid

‘Mooi! Dat is een echte doordenker!’ Deze reactie kreeg ik van een volger toen ik de #mindfulnesstweet op twitter had geplaatst: *Als een gewoon mens tot kennis komt, wordt hij een wijze. Als een wijze tot kennis komt, wordt hij een gewoon mens* Inderdaad een echte doordenker.

Wijs is veel kennis hebben

Want wat wordt ermee bedoeld? Het eerste is best duidelijk. In onze westerse wereld zijn we het daar wel over eens. Een wijs mens is iemand die veel kennis vergaard heeft. Iemand die die kennis ook weet over te dragen door er les over te geven, onderzoek in gedaan te hebben en erover te publiceren. We vinden iemand nog wijzer als hij ook titels voor zijn naam heeft.

Evidence based, ‘bewezen wijs’

Een Professor, Doctor heeft zijn of haar sporen verdiend. Die heeft bewezen zeer wijs te zijn. In de westerse wereld geloven we in be-wijs. Als iets bewezen kan worden dan zijn wij bereid het te erkennen. Waar we in de gezondheidszorg tegenwoordig zweren bij ‘evidence based’ zorg zo zweren we bij de ‘evidence based’ wijzen in onze maatschappij.

 

Wijsheid vastgeplakt aan kennis

Maar wat zou er bedoeld worden met het tweede deel? Als een wijze tot kennis komt, wordt hij een gewoon mens. Dat is voor onze westerse denkwijze een lastige. Want als je wijsheid aan kennis vastplakt en ervan uitgaat dat de gewone mens niet zoveel kennis heeft, we zijn tenslotte niet allemaal Prof. Dr., hoe kan dan de wijze gewoon zijn?

Wijsheid en kennis, niet perse hetzelfde

Ergens diep van binnen voelen we misschien wel dat het klopt. En weten we wel dat er ook hele wijze mensen zijn die niet zoveel titels voor hun naam hebben. En dat mensen met veel titels voor hun naam niet altijd even wijs handelen. Heel gewone mensen kunnen hele wijze dingen doen. Mensen die niet zoveel kennis vergaart hebben en toch dingen weten.

 

Niet alles valt te bewijzen

Want een wijs mens die tot kennis komt over het leven wordt een gewoon mens. Een mens die weet dat niet alles in het leven valt te verklaren. Dat de menselijke geest en menselijke daden niet altijd “evidence-based’ zijn maar daarom niet minder waardevol. Het is een mens die weet dat het geluk schuilt in het gewone, dagelijkse leven. Kunnen genieten van de kleine dingen in ‘het gewone leven’. Aandacht hebben voor, én geven aan, de dingen en de mensen om je heen, gewoon in het hier-en-nu.

Al je daden doen er toe

Een wijs mens weet dat al je daden ertoe doen, ook al is dat niet bewezen. Hij weet dat compassie en menselijkheid van wezenlijk belang zijn in dit leven. Dat het belangrijk is om vriendelijk te zijn. En dat het hebben van een groot hart je verder brengt dan bitterheid en haat. Een wijs mens weet dat het zijn taak is om in dit korte aardse leven zijn leven zo goed mogelijk te leiden. Met al het lijden wat daarbij komt. En alle vreugde en geluk. Een wijs mens weet dat alles komt en ook alles weer gaat. Altijd.

Een dieper weten

Een wijs mens weet dat het enige wat telt uiteindelijk is het leven weer te verlaten met een gevoel van tevredenheid, mensen achter te laten die je zullen missen, goede daden te hebben verricht, vriendelijkheid te hebben uitgedragen en zo iets te hebben bijgedragen aan deze aarde wat van wezenlijk belang is, het vermogen tot gewoon te zijn. Klein te zijn en daardoor groot te zijn. Kortom een gewoon mens die een een verschil heeft gemaakt. En die dat gewoon diep van binnen wist. Dat is werkelijke wijsheid.

De aarde schuilt in een korrel zand, het heelal in een bloemblad puur, de oneindigheid in de palm van uw hand en de eeuwigheid in een uur. – William Blake

 

 

Deel dit stuk