Mindfulness en slapen – er is een link

Mindfulness en slapen – er is een link

Het is nationale slaapweek! Vandaag hoorde ik op de radio dat 30% van de mensen ‘s nachts regelmatig wakker is en dan ligt te piekeren. Niet een al te best tijdverdrijf voor de nachtelijke uren.

Mindfulness

In mijn werk als mindfulnesstrainer is één van de dingen die ik mensen leer mediteren. Mindfulness is namelijk een combinatie van oosterse meditatie technieken en westerse psychologische kennis  En in die hoedanigheid heb ik het vaak met mensen over slaap en slaperigheid!

We nemen weinig rust

Maar waar het bij mensen die ‘s nachts zo vaak wakker liggen er om draait om zo goed en zo lang mogelijk lekker te slapen, draait het bij mediteren nou juist om wakker en alert te blijven. En juist dat is voor veel mensen lastig. Wij zijn gewend zijn om in de hectiek van alledag door het leven heen te rennen.

Je gedachten gaan vaak door 

Vaak nemen we te weinig rust en zijn we altijd bezig. Zelfs als we momenten van ontspanning zoeken hebben we nog de neiging om dat zo te doen op een manier dat de geest toch bezig is. Een boek lezen, tv kijken. Soms doen we ‘niets’ maar als je goed kijkt naar het ‘niets’ doen zul je merken dat je geest toch doorwerkt.

Meditatie is niet je hoofd leeg maken

Meditatie associëren mensen vaak ten onrechte met ‘ je hoofd leeg maken’. Dit is een misverstand. Mediteren betekent dat je de tijd neemt om met je volledige aandacht aanwezig te zijn in het hier-en-nu, zonder oordeel en met een vriendelijke houding. Je neemt dus de tijd om te kijken naar dat wat er is. En als er op dat moment veel gedachten zijn dan aanschouw je dus al die gedachten.

Gevecht tegen de slaap

Echter is het zo dat de meeste mensen, als ze eenmaal gaan zitten om te mediteren, niet eens meer de tijd krijgen om zich gewaar te zijn van hun gedachten omdat ze zich gelijk slaperig gaan voelen! En de meditatie wordt vervolgens een gevecht tegen de slaap! Soms vallen mensen ook echt in slaap tijdens het mediteren. Vooral tijdens een liggende meditatie-oefening wordt er nog wel eens gesnurkt 🙂

Doen en Zijn

Hoe komt het nou dat ons lichaam en ons hoofd op stand slaperig gaan als wij een houding aannemen van niet-doen. In het gewone leven staan we altijd in de doe-modus, bij mediteren schakelijk we over naar de zijn-modus. En aangezien we dat niet gewend zijn kan het zijn dat onze geest het al snel saai vindt. We zijn zo gewend aan continue prikkels en gericht zijn op de buitenwereld dat we slaperig worden als we simpelweg gaan zitten en ons richten op onszelf en het moment. En het is juist dit gericht zijn op de buitenwereld en de hunkering naar continue prikkels die uitputting en slapeloosheid veroorzaakt.

Mediteren kan wel helpen om beter te slapen

Als je last hebt van slaapproblemen kan mindfulness je wel helpen om beter te slapen. Door mediteren word je je meer bewust van de signalen van stress en leer je beter met stress om te gaan. Dit kan je nachtrust ook weer ten goede komen. En mocht je door mediteren niet béter gaan slapen dan helpt het om anders met je slaapprobleem om te gaan.

Slapen helpt om te mediteren

Als je erg moe bent is het lastig om tijdens een meditatie wakker en alert te blijven. Het kan dan beter zijn om te gaan slapen dan te mediteren (mits de slaperigheid niet door slaapproblemen komt). Met een uitgerust lichaam is het makkelijker om mindful te zijn.

Aan elkaar vast

En zo zitten slapen en mediteren toch een beetje aan elkaar vast. Sinds ik mediteer slaap ik veel beter. En dat helpt om wakker en alert te zijn tijdens meditatie. Het één kan niet zonder het ander.

*Als je jezelf overgeeft aan dit ogenblik dan is dat eigenlijk hetzelfde als buiten de tijd stappen* – Jon Kabat Zinn

Meer lezen over mindfulness en slaapproblemen? Klik dan hier.

 

Deel dit stuk